İlon Maskın “SpaceX” şirkəti kosmos buraxılışlarında üstünlük təşkil edir və kosmosda faktiki monopoliyaya çevrilib.

"Wall Street Journal"ın cümə günü verdiyi məlumata görə, özəl və ictimai kosmik şirkətlər getdikcə daha çox SpaceX-dən asılı vəziyyətə düşür, çünki şirkətin buraxılış aparatları təkrar istifadə edilə bilər və buraxılış rəqiblərindən daha ucuzdur. Asılılıq o qədər böyükdür ki, müştərilər faktiki alternativlərin olmaması səbəbindən şirkətin cədvəlinə uyğunlaşmağa məcbur olurlar. Rəqabət edən firmalar hazırda köhnə raketləri mərhələli şəkildə buraxır, yenilərinə keçir və çoxlu sayda buraxılış həyata keçirə bilmir, bu da SpaceX-i bazarda monopolist edir. ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinin keçmiş zabiti Con Holst nəşrə deyib: “Fakt budur ki, hazırda rəqiblər heç nə təklif edə bilmirlər, ona görə də SpaceX əslində monopoliyadır”.

Astrofizik Jonathan McDowell tərəfindən tərtib edilən məlumatlara görə, SpaceX raketləri 2023-cü ilin əvvəlindən bəri bütün kosmosa buraxılışların 66%-ni ABŞ-ın buraxılış meydançalarından, 88%-ni isə kosmosa göndərib. SpaceX hazırda Milli Aeronavtika və Kosmik Tədqiqatlar İdarəsinin astronavtlarını Beynəlxalq Kosmik Stansiyaya göndərən yeganə şirkətdir. Şirkətin sahibi Mask hesablamışdır ki, buraxılışlar rəvan və texniki problem olmadan davam edərsə, 2023-cü ildə SpaceX dünya peyklərinin orbitə buraxılmasının 80%-ni həyata keçirəcək.

Deutsche Bankın hesablamalarına görə, 2022-ci ildə qlobal kosmosa buraxılış bazarı 8 milyard dollar həcmində qiymətləndirilir. Proqnozlara görə, 2025-ci ilə qədər bu, 13 milyard dollara qədər artacaq.

SpaceX 2002-ci ildə Musk tərəfindən təsis edilib. Şirkət “Falcon 1”, “Falcon 9”, “Falcon Heavy”, “Dragon”, “Crew Dragon” və “Starship” təkrar istifadə edilə bilən kosmik aparatların hazırlanması və istehsalı, həmçinin “Starlink” peyk rabitə sisteminin yaradılması ilə məşğuldur.скачать dle 10.6фильмы бесплатно