- Aytac xanım, münaqişəli ailələrdə böyüyən yeniyetmələrin davranışları necə olur?

Münaqişəli ailələrdə mütləqdir ki, uşaq travma görür, yəni psixoloji və fizioloji travma.Fiziki travma görməyə bilər yəni bütün ailələr uşağa fiziki şiddət göstərməyə bilər, amma bütün travmalar psixi travma yaradır və bu zamanda istər uşaqda özünü qiymətləndirmə, özünü günahlandırma meydana gəlir və uşaq özünü təsdiqə can atır o da davranışlarda problemlər yaradır,istər ailəyə ,istər dostlarına qarşı davranışları dəyişir.Bəzən aqressiv, bəzən qorxaqlıq nümayiş etdirir.

- Bu davranışlar özünü necə biruzə verir?

- Bu davranışlar onların maraq dairələrində , münasibətlərində,sosiallasmalarında, ünsiyyətə girmələrində, özünütəsdiqdə, istənilən sferada bu münaqişələr öz təsirini göstərir.Dərsə marağı,gəzintiyə marağı zəifliyə bilir.İnsanlarla ünsiyyətdən çəkinir və ya aqressivlik nümayiş etdirir.

- Bu tip yeniyetmələr hansı xarakterə sahib olurlar?

- Bu tip insanlar xarakter demiyək, ümumiyyətlə, travma ilə böyüdüklərinə görə ilk öncə valideynlər arasındakı münaqişənin mahiyyətinə baxmaq lazımdır,yəni evdə xanım təzyiqlərə məruz qalır, kişi təzyiqlərə məruz qalır və ya uşağın hansı valideyinə simpatiyası daha çoxdur.Onun fonunda insanlara qarşı nifrət, qəddarlıq,aqressiya formalaşa bilər ki,hə mənim valideyinim bu kimi problemlərdən əziyyət çəkirdi ,məndə onun qisasını almalıyam məndə qəddar olacam onun kimi olacam və yaxud istisna hallarda əksi də ola bilər ki, mənim valideyinim bele idi mən onun kimi olmaq istəmirəm, mən tamamilə fərqli olmaq istəyirəm.

- Onlar gələcəkdə hansı deviant davranışlar nümayiş etdirlər?

- Deviant davranış formaları çoxdur. Belə uşaqlarda cinayətə meyllilik ola bilər,şiddətə meyillilik ola bilər,sevgidən nəvazişdən qayğıdan uzaq qaldıqlarına görə beyində endorfin inkişafı ləngiyir, endorfin də bizim daxili təbii ağrıkəsicimiz olduğuna görə şəxs o ağrıkəsicini kənardan almağa məcbur olur.Belə münaqişəli ailələrdə daha çox avtoritarliq, dominant olan ailələrdə uşaqlarda bu kimi problemlər olur ki, beyin inkişafdan qalır və buda şəxsiyyətin formalaşmasına təsir edir.Bu uşaqlar böyüyəndə yeniyetməlik dövrünü keçəndən sonra artıq xarici gücə ehtiyac duyurlar və bu zaman kimisə alçaltmaq, incitmək , cinayət törətmək və onu törətdikcə həzz almaq ki, yəni mənim də artıq əlimə bu imkan keçib mən o həzzi almaq məcburiyyətindəyəm və ya o həzzi alıram.

- Bu tip uşaqlarda psixoterapiya nə dərəcədə effektivdir?

- Bildiyimiz kimi, bu uşaqlarda əsas bu problemi yaradan amil travmalarıdır və müasir terapiyalarla bu travmaların aradan qaldırılması mümkündür.Hər bir uşağa fərdi yanaşılmalıdır,ailələrə fərdi yanaşılmalı və uşaqda o travmaları yaradan amillərin aradan qaldırılması üçün çalışmalıdır. Həm psixoloqlar, həm də ailə üzvləri bu məslədə diqqətli həssas olmalıdır.

Əlaqə nömrəsi: (070) 837 75 35





скачать dle 10.6фильмы бесплатно